Budynek powstał niedługo po zakończeniu II wojny, na gruntach zakupionych jeszcze w latach 30-tych przez międzynarodową organizację YMCA. Także sama realizacja projektu (okres budowy 1948-1951), którego autorami byli architekci z Warszawy Stefan Koziński i Bohdan Damięcki, była możliwa dzięki pomocy organizacji amerykańskiej i kanadyjskiej.
Obiekt zwraca uwagę ceglaną fasadą (raczej typową dla ówczesnych budynków YMCA na świecie), szeregiem okrągłych okien typu bulaj oraz śmiałym zastosowaniem luksfer do strony ulicy Żeromskiego.
Ekspresyjna, awangardowa bryła budynku, z opływowymi narożnikami, istotnie różni się od projektu warszawskiej siedziby YMCA (proj. Antoni Jawornicki) realizowanego w duchu Art-Deco na początku lat 30-tych. Oba budynki musiały spełniać międzynarodowe standardy organizacji, a także odzwierciedlały ówczesne trendy w architekturze modernistycznej w Polsce i na świecie. Budynek YMCA przy ulicy Żeromskiego 26 w Gdyni bez wątpienia należy do najciekawszych i najnowocześniejszych w Polsce realizacji architektury modernistycznej przełomu lat 40ch i 50ch. Obaj architekci mieli już na swoim koncie bardzo udane realizacje budynków na terenie Gdyni, zaprojektowanych w duchu awangardowych nurtów modernizmu lat 30ch. Najbardziej znane to Dom Żeglarza Polskiego – obecnie Wydział Nawigacji Akademii Morskiej (współautor Bohdan Damięcki) oraz Kamienica Blocha-Mazalona przy Świętojańskiej 122 (współautor Stefan Koziński).
warto zapamiętać: w budynku mieści się obecnie także schronisko młodzieżowe oferujące dla młodzieży z Polski i ze świata, tanie noclegi w pokojach wieloosobowych
fotografie: Przemysław Kozłowski, Jacek Debis oraz “Ola_anonim” – ostatnia fotografia – konkurs “Gdyński modernizm w obiektywie” – wzór ceglanej elewacji
kilka słów o historii organizacji YMCA w Gdyni i na świecie
O historii organizacji YMCA, w tym jej gdyńskim wątku – z referatu dr Mariusza Kardasa “Zarys dziejów YMCA w Gdyni” (V Konferencja Tożsamość kulturowo – cywilizacyjna, zorganizowana przez Wyższą Szkołę Komunikacji Społecznej w Gdyni pod patronatem Prezydenta Miasta Gdyni dra Wojciecha Szczurka, w 84 rocznicę nadania Gdyni praw miejskich, 16 lutego 2010 r o godz. 10 w Gdyni ul. Armii Krajowej 46 /sala 05)
YMCA to międzynarodowa organizacja oparta na ekumenicznych wartościach założona w Londynie w 1844 roku przez sir George’a Williamsa. Z YMCA wywodzi się ruch skautowski, a ludzie związani z tą organizacją wymyślili takie dyscypliny sportu jak koszykówka i siatkówka. Gdyńskie ognisko YMCA powstało w 1932 roku i zostało zlikwidowane przez komunistów w roku 1951.
YMCA trafiła do Polski z armią Hallera niosąc pomoc charytatywną ofiarom wojny. – W Gdyni organizatorami ogniska byli Julian Rommel, admirał Józef Unrug, Antoni Wójcicki, a zajęcia sportowe prowadzone były w baraku po magazynach alkoholowych przy ul. 10 Lutego 41 niedaleko dworca kolejowego. Organizacja miała licznych mecenasów: ZUS, Komunalna Kasa Oszczędności, Bank Gospodarstwa Krajowego itd. więc szybko przejęła ówczesny Hotel Kaszubski. Zajęcia prowadzono w różnych kołach zainteresowań: bilardowym, szachowym, pingpongowym, turystycznym, językowym. Działał klub żeglarski i narciarski.
Przed wojną zakupiono grunt, na którym stoi obecny budynek YMCA wybudowany od razu po wojnie, gdy gdyńskie ognisko wznowiło działalność dzięki pomocy organizacji amerykańskiej i kanadyjskiej. Była niestety postrzegana jako narzędzie amerykańskiego imperializmu i organizacja przestała działać. Gdyńska YMCA posiadała także od 1937 roku stały obóz letni w Wieżycy. Jego wojenna historia jest bardzo ciekawa, a krótko po wojnie przejęła go stocznia tworząc ośrodek wypoczynkowy “Bałtyk”.
