Historię Gdyni można podzielić na kilka ważnych i wyraźnych etapów. Pierwszy trwający wiele stuleci, co najmniej od pierwszej informacji o osadzie z około połowy XIII w., to okres kiedy Gdynia była małą wioską na wybrzeżu morskim, a od początku wieku XX także służącą w sezonie letnim jako miejsce wypoczynku osób przyjezdnych.

Kluczowy etap w historii Gdyni zaczął się po I wojnie światowej, kiedy Polska odzyskała niepodległość i kiedy zapadła decyzja o budowie obok wsi Gdynia portu morskiego, który miał stać się oknem na świat odrodzonego państwa. Rozpoczęcie budowy portu pociągnęło za sobą w konsekwencji także powstanie miasta z unikatowym modernistycznym śródmieściem, które jest kandydującym dobrem na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Kolejny istotny etap rozpoczął się wraz z wybuchem II wojny światowej we wrześniu 1939 r. i napaścią Niemców na Polskę. Wtedy został zatrzymany rozwój miasta w tym szczególnie modernistycznego śródmieścia. Niemcy zajęli całe miasto wysiedlając mieszkańców i wykorzystali nowoczesną zabudowę modernistycznego centrum miasta lokując tu swoją ludność. W 1945 r. po zakończeniu II wojny światowej powrócili do Gdyni dawni mieszkańcy i przybyli nowi, którzy znaleźli zatrudnienie głównie w przemyśle morskim. Władze polskie zorganizowały odbudowę i uruchomienie zniszczonej przez Niemców infrastruktury portu.

Na terenie modernistycznego śródmieścia, które nie zostało zniszczone, przeprowadzono lokalne remonty umożliwiające dalsze użytkowanie budynków mieszkalnych i publicznych. W kolejnych latach po wojnie, zwłaszcza w latach 60. XX w. przystąpiono też do zabudowywania pozostałych działek na jego terenie, na których właściciele nie zdążyli zbudować domów do wybuchu II wojny światowej. W ogólnych założeniach kontynuowano przedwojenne plany urbanistyczne. W ten sposób praktycznie ukończono zabudowę modernistycznego centrum miasta rozpoczętego w latach 20. XX w.

Na początku lat 90. XX w. nastąpiły w Polsce, i także w Gdyni zmiany ustrojowe, które zapoczątkowały demokratyczny porządek prawny i społeczny funkcjonujący obecnie. W wyniku reformy administracyjnej wprowadzonej w 1999 r. Gdynia została gminą i jednocześnie miastem na prawach powiatu.

W zakresie ważnych wydarzeń związanych z ochroną zabytków warto wymienić wpisanie w 2007 r. śródmieścia Gdyni do rejestru zabytków, które pokrywa się z obszarem kandydującego dobra na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Po tym roku nastąpiło sporządzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego planowania i kompleksowej rewaloryzacji, uwieńczone w 2015 r. uznaniem przez Prezydenta za Pomnik Historii. W 2019 roku Modernistyczne Śródmieście zostało wpisane na Listę Tentatywną (Informacyjną) Światowego Dziedzictwa UNESCO, a w 2024 roku decyzją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest jedynym polskim reprezentantem ubiegającym się o wpisanie na listę UNESCO, na której znajduje się tylko 17 wpisów z Polski.