Wielbiciele modernizmu i fotografii ponownie odwiedzili Wejherowo w poszukiwaniu międzywojennej architektury.
26 września 2023 roku Gdyński Szlak Modernizmu po raz drugi zaprosił fanów architektury na otwartą wycieczkę (Foto-Spacer) do Wejherowa. Wydarzenie w formule Foto-Spaceru przyciągnęło grupę gdyńskich i wejherowskich miłośników współczesnej architektury powstałej w I poł. XX w. W modernistycznych budynkach w Wejherowie, można dostrzec zarówno cechy typowe dla funkcjonalizmu międzywojennego, w tym Gdyni, jak i kilka cech wyróżniających się na ich tle. Skojarzenia z Gdynią nasuwają m.in. asymetryczne kompozycje brył, ryflowane obramienia okien i portali, z kolei rzadziej spotykanymi akcentami były m.in. wątki ceglane na elewacjach, efektownie uzupełniające wyprawę z tynków szlachetnych.
Organizacja foto-spaceru była możliwa dzięki dużej otwartości i przychylności mieszkańców, a także współpracy z UM Wejherowa. W wybranych lokalizacjach na uczestników spaceru czekali wcześniej umówieni przez przewodnika mieszkańcy, otwierając drzwi klatek schodowych, a nawet do swoich mieszkań. Inspirującym akcentem wycieczki była wizyta w monumentalnym gmachu przychodni przy ul. Puckiej 11 zrealizowanym w 1926 roku.
Pierwszym punktem trasy był najbardziej charakterystyczny budynek tej ulicy – Dom Bogoria przy ul. Hallera 14. Niegdyś dom własny architekta miejskiego, twórcy wielu wejherowskich budowli w duchu funkcjonalizmu. Obecnie mieści się tutaj salon audio ze sprzętem najwyższej klasy. W ostatnich latach dom pełnił również funkcje kulturalne, będąc miejscem wystaw, spotkań i wykładów. W 2019 roku uczczono tam 100-lecie modernizmu. Następnymi punktami na trasie spaceru były kilkukondygnacyjne budynki, wciąż pełniące funkcje mieszkaniowe. Grupa odwiedziła trzy domy, każdy z inną historią, którą warto poznawać bardzo uważnie, korzystając z możliwości ich fotografowania oraz poznawania archi-niuansów m.in. detali architektonicznych.
Przykładowo dzięki uprzejmości jednego z właścicieli grupa odwiedziła jedno z modernistycznych mieszkań z zachowanymi detalami z epoki, w tym stolarką drzwi, okien, oryginalnymi okuciami (z Fabryki Braci Lubert) oraz 90-letnimi parkietami. Pod kolejnymi adresami udostępniono grupie foto-eksploratorów zarówno piwnice, jak i poddasze oferujące ciekawy widok na sąsiednie domy.
Swoistym kontrapunktem, a zarazem ważną atrakcją spaceru, była wizyta na dachu-tarasie nowoczesnej Filharmonii Kaszubskiej – Wejherowskiego Centrum Kultur, z którego roztaczał się zapierający widok na panoramę miasta. Charakterystyka wczesnego wieczoru pierwszych jesiennych dni dała się we znaki po zejściu z dachu. Szare niebo zmieniło swój odcień na granatowy, a ulice oświetliły latarnie. Na zakończenie Foto-Spaceru uczestnicy mieli okazję zwiedzić i sfotografować jedną z efektownych klatek schodowych z tzw. “duszą”, nasuwającą skojarzenia do klatek kamienic na Gdyńskim Szlaku Modernizmu. Podsumowując wydarzenie – pozytywnym zaskoczeniem okazała się otwartość mieszkańców i ich wysoka świadomość historyczna – miejsca i miasta w którym mieszkają, w tym kontekstu architektonicznego.
Spacer potwierdził przekonanie organizatorów, że warto zaplanować wycieczkę architektoniczną do Wejherowa. Oprócz eksploracji fotograficznej miasta, miłośnicy modernizmu mogą aktywnie odkrywać i poznawać realizacje przedwojennych architektów, m.in. w kontekście paraleli do gdyńskiej architektury. Spacer przygotował i poprowadził dla Gdyńskiego Szlaku Modernizmu – Tomasz Lelito, doświadczony fotograf, popularyzator modernizmu aktywnie współpracujący z m.in. Agencją Rozwoju Gdyni.
Tomek Lelito
#modernizmwejherowa #modernizmpomorza #modernizmpolska
#wejherowo #modernizmgdyni #wejherowo #architekturawejherowa
