Redłowo/Wzgórze św. Maksymiliana
Wieś Redłowo, posiadającą jeszcze średniowieczną tradycję osadniczą, formalnie w granice Gdyni włączono w czerwcu 1935 roku. Niezwykle szybki rozwój portu, handlu i idący za tym napływ ludności spowodował, że ówczesny Komisariat Rządu pilnie potrzebował nowych terytoriów z przeznaczeniem na rozwój tkanki miejskiej Gdyni. Dlatego właśnie Redłowo wraz z Witominem, Orłowem i Obłużem stały się naturalnymi kierunkami ekspansji. Prace urbanistyczne nad całościowym zagospodarowaniem Redłowa podjęto już w latach 1930-1932, a już w 1933 roku zostało przejęte pod zabudowę miejską.
Nową dzielnicę rozparcelowano na zachodnich stokach malowniczo rozłożonej Kępy Redłowskiej z przeznaczeniem na mieszkania dla średnio zamożnych mieszkańców Gdyni. Całość spajać miała ulica Kopernika zaprojektowana wzdłuż dna doliny erozyjnej, oraz istniejąca już wówczas ulica Redłowska, pamiętać jednak trzeba, że znaczna część przedwojennych planów Redłowa dziś przez znaczną część mieszkańców Gdyni postrzegana jest jako Wzgórze Św. Maksymiliana. Realizację planów nowej dzielnicy rozpoczęto już w 1931 roku od urządzenia na Polankach Redłowskich zespołu sportowego, w skład którego wchodziły stadion, korty tenisowe, oraz strzelnica, a według pierwotnych planów również kąpielisko i hipodrom. To właśnie tam, według wizji pierwszych planów, znajdował się zarodek nowej dzielnicy, która malowniczo położona nad brzegiem morskim, wspinać się miała pośród lasów na Kępę Redłowską.
Mniej więcej w tym samym czasie, na północnych granicach ówczesnego Redłowa rozpoczęła się realizacja innego znaczącego projektu, jakim był zespół mieszkaniowy przy ul. Marszałka Focha, budowany przez Spółdzielnię Budowy Mieszkań Ekonomicznych, założoną przez samego Włodzimierza Prochaskę. Budowany pośród całkowicie wolnej przestrzeni zespół 28 domków, zaprojektowanych wspólne przez Włodzimierza Prochaskę, Tadeusza Jędrzejewskiego i Stanisława Garlińskiego, stał się zalążkiem nowej dzielnicy o nazwie Wzgórze Focha, obecnie znanej jako Wzgórze Św. Maksymiliana.
Chociaż zarówno Redłowo, jak i Wzgórze Św. Maksymiliana są dzielnicami mieszkaniowymi, to architektura modernistyczna nie ogranicza się tam jedynie do realizacji willowych czy wielorodzinnych. Spacer warto rozpocząć od odwiedzenia dawnej zajezdni autobusowej, zaprojektowanej przez Zbigniewa Kupca w 1938 roku. W żelbetowych halach mieści się obecnie Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Gdynia. Po drugiej stronie Alei Zwycięstwa, cofając się nieco w stronę Orłowa warto dotrzeć do ulicy Kaczewskiej, gdzie znajduje się bardzo ciekawy zespół budynków przeznaczonych dla wysokiej rangi urzędników wojskowych i oficerów lotnictwa. Niemalże pancerna konstrukcja budynków, własne schrony w połączeniu z typowo modernistycznymi elementami jak „termometr”, zaokrąglone wejścia oraz nisze okienne, tworzą jedne z najbardziej oryginalnych i tajemniczych realizacji gdyńskiego modernizmu.
Kwartał ulic pomiędzy ul. Kopernika, ul. Legionów i ul. Hallera to z kolei doskonałe miejsce by podziwiać funkcjonalizm w wydaniu osiedla willowego, gdzie zarówno domy według projektów seryjnych TBO (ul. Hetmańska i ul. Wojewódzka), jak i projekty indywidualne (willa S. Bilińskiego przy ul. Wojewódzkiej 4, czy willa B. Romańskiego przy ul. Kasztelańskiej 8), mają wiele do zaoferowania fanom architektury modernistycznej.
Jeżeli chodzi o zabudowę wielorodzinną to ciekawe funkcjonalistyczne realizacje napotkamy odwiedzając ul. Marszałka Focha (gdzie znajduje się osiedle zbudowane przez wspomnianą Spółdzielnię Budowy Mieszkań Ekonomicznych), ulicę Ujejskiego, czy docierając w końcu do zespołu mieszkaniowego ZUPU przy zbiegu ulicy Kopernika z ulicą Świętojańską.
Niezwykle ciekawym obiektem na trasie jest Kościół p.w. Św. Antoniego, będący dominantą całego Wzgórza Św. Maksymiliana. Chociaż budynek budowano już po wojnie, to prace koncepcyjne nad projektem trwały w latach 1934 – 1939, a sama budowla jest świetnym przykładem uproszczonych form kubistycznych wzorowanych na architekturze modernistycznej.
Szczegółowe opisy znajdą Państwo tutaj.
